Laza Adina Malagasy No 17 | Révision Baccalauréat 2018 à Madagascar

A. Fanontaninana

1. Iza no nanoratra an’ireto boky manaraka ireto:

-Vakivakim-piainana

-Sikajin’ny Dadabe

2. Milaza antony iray lehibe tsy mampitovy ny tsiny sy ny tody.

B. Famakafakan-kevitra

Hoy ity mpandinika iray: “Amin’izao andron’ny fandrosoana izao, dia tsy ilaina intsony ny mpanoratra satria mpandrembiremby saim-bahoaka fotsiny”. Fakafakao sy tsikerao.

Read More

Laza Adina Malagasy No 16 | Révision Baccalauréat 2018 à Madagascar

A. Fanontaninana

1. Iza no nanoratra an’ireto boky manaraka ireto:

-Mitaraina ny tany

-Ny fanagasiana

2. Misy fizarana efatra ny tantara raketin’ny boky “Vakivakim-piainana”. Nomena lohateny tsirairay ireo fizarana ireo. Tanisao ary alaharo.

B. Famakafakan-kevitra

Hoy i Ramily ao amin’ny boky vakivakim-piainana nosoratan’Iharilanto Patrick Andriamangatiana: “Ny vola miteraka havana fa ny havana mandany vola”. Fakafakao izany fiheverana izany.

Read More

Laza Adina Malagasy No 15 | Révision Baccalauréat 2018 à Madagascar

A. Fanontaninana

1. Milaza ohabolana na oha-pitenena teloa (03) mikasika ny Fanahy.

2. Lazao ny tena anaran’i Rado.

B. Famakafakan-kevitra

Hoy ity mpandinika iray: “Tsy misy biby te ho kary fa mahery ny laha-janahary”. Fakafakao sy tsikerao.

Read More

Laza Adina Malagasy No 14 | Révision Baccalauréat 2018 à Madagascar

A. Fanontaninana

1. Milaza sokajin’olona ialan-tsiny rehefa hikabary na handray fitenenana.

2. Milaza ohabolana na oha-pitenenana telo (03) mikasika ny Tody.

B. Famakafakan-kevitra

Hoy ny mpandinika iray:

“Lalana iray ahatongavan’ny tsirairay sy ny fiaraha-monina amin’ny atao hoe tonga lafatra ny finoana ny fisian’ny tsiny sy ny tody”. Fakafakao sy tsikerao izany fiheverana izany.

Read More

Laza Adina Malagasy No 13 | Révision Baccalauréat 2018 à Madagascar

A. Fanontaninana

1) Milaza ohabolana na oha-pitenenana telo (03) mikasika ny Marina.

2) Lazao ny fiheveran’ny Malagasy ny atao hoe “Lany tamingana” sy ny atao hoe “Momba”.

B. Famakafakan-kevitra

Hoy ny mpandinika iray: “Ny aina no andevon-karena”. Fakafakao sy tsikerao.

Read More

Laza Adina Malagasy No 12 | Révision Baccalauréat 2018 à Madagascar

A. Fanontaninana

1. Manomeza lahabolana am-bava telo (03) ka lazao ny faritra mpanao azy.

2. Milaza ohabolana telo (03) mikasika ny “Aina”.

B. Famakafakan-kevitra

Hoy ity mpandinika iray: “Ny Literatiora! … mitaiza ny olona ho any amin’ny tontolon’ny nofinofy”. Fakafako sy tsikerao.

Read More

Laza Adina Malagasy No 11 | Révision Baccalauréat 2018 à Madagascar

A. Fanontaninana

1. Inona avy ireo zavatra entin’ny literatiora ho an’ny mpamaky?

2. Miteraka inona eo amin’ny olona ny finoana ny anjara?

B. Famakafakan-kevitra

Misy fombam-pitenenana manao hoe: “Aza mimenomenona amin’ny anjara fa tsy olombelona no tompon’ny lahatra”. Fakafakao sy tsikerao izany.

Read More

Laza Adina Malagasy No 10 | Révision Baccalauréat 2018 à Madagascar

A. Fanontaninana

1. Tanisao ireo adidin’ny velona amin’ny maty.

2. Inona no mahakanto ity ampahan-tononkalo ity?

Vaovao manao ahoana no imasoanao hafafy?

Vaovao hahatonga ny firaisan-kina hihamafy?

Sa kosa vaovao hampanjaka ny herisetra,

Ka hifampifofo avy ny olombelona rehetra?

Razafiarivony Wilson.

B. Famakafakan-kevitra

Hoy I Nalisoa Ravalitera: “Zanahary tapany ny mpanoratra”. Fakafakao sy tsikerao izany.

Read More

Laza Adina Malagasy No 9 | Révision Baccalauréat 2018 à Madagascar

A. Fanontaninana

1. Inona avy ireo toko telo nahamasa-nahandro ny literatiora?

2. Manomeza tara-kevitra telo (03) fiventin’I Samuel Ratany ao amin’ny asa sorany.

B. Famakafakan-kevitra

Hoy ity mpandinika iray: “Ny fon’ny mpanoratra no mitempo rehefa manoratra ny fanahiny”. Fakafakao sy tsikerao.

Read More

Laza Adina Malagasy No 8 | Révision Baccalauréat 2018 à Madagascar

A. Fanontaninana

1. Milaza tara-kevitra roa iombonan’ny asa soratr’I J.J. Rabearivelo sy Samuel Ratany.

2. 1. Milaza tara-kevitra telo fiventin’i Rado.

B. Famakafakan-kevitra

Hoy ity mpandinika iray: “Manampy ny tsirairay eo amin’ny fanefana ny maha-olona azy ny literatiora”.

Read More

Laza Adina Malagasy No 7 | Révision Baccalauréat 2018 à Madagascar

A. Fanontaninana

1. Inona no mahakanto an’ity ampaha-tononkalo ity ?

Izay fantatra no tiana

Izay tiana no kolokoloina

Izay kolokoloina no arovana,

Izay arovana no asondrotra,

Izay asondrotra no asandratra,

Izay asandratra no azo ireharehana

Esther Randriamamonjy.

2. Hazavao ao anatin’ny andalana tsy mihoatra ny dimy fa mpiantoka ny velona ny razana.

Read More

Laza Adina Malagasy No 6 | Révision Baccalauréat 2018 à Madagascar

A. Fanontaninana

1. Manomeza tara-kevitra telo lehibe nisongadina tamin’ny vanimpotoana fiforetana anaty?

2. Mitanisa ohabolana telo mikasika ny fiheveran’ny Ntaolo ny amin’ny toetoetry ny Marina.

B. Famakafakan-kevitra

Hoy ny mpandinika iray: “Sady fitaratry ny zava-misy no azo amolavolana azy koa ny literatiora”. Fakafakao.

Read More

Laza Adina Malagasy No 5 | Révision Baccalauréat 2018 à Madagascar

A. Fanontaninana

1. Manomeza tara-kevitra telo (03) iombonan’ny asa soratr’ireto ireto: J.J. Rabearivelo, Samuel Ratany, Jasmina Ratsimiseta.

2. Omeo ny endriky ny fananam-panahy telo araka ny foto-pisainana Malagasy.

B. Famakafakan-kevitra

Hoy ny mpandinika iray: “Tsy ilaina ny literatiora, satria ny onja’ny nofinofy voiziny dia misavoana manendrika ny lakan’ny fampandrosoana ny fiaraha-monina”. Fakafakao sy tsikerao.

Read More

Laza Adina Malagasy No 4 | Révision Baccalauréat 2018 à Madagascar

A. Fanontaninana

1. Inona avy ireo tara-kevitra telo lehibe nisongadina tamin’ny asa soratra Malagasy?

2. Inona no atao hoe anjara amin’ny foto-pisainana Malagasy? Inona avy ny karazany raha ny loharano nipoirany no jerena?

B. Famakafakan-kevitra

Hoy ity mpandinika iray: “Toa mila tsy hino ny tody intsony ny olona, satria toa botrabotra ny mpanao ratsy ary saozanina ny mpandala ny rariny”. Fakafakao sy tsikerao.

Read More

Laza Adina Malagasy No 3 | Révision Baccalauréat 2018 à Madagascar

A. Fanontaninana

1. Milaza antony telo mahatonga ny Malagasy hitsimbina fatratra ny Aina.

2. Milaza lafin-javatra telo mampiseho ny maha-kanto ny tononkalo.

B. Famakafakan-kevitra

Hoy I Charles Ranaivo ao amin’ny Gazety Fiainana Lah 64, Avril 1934:

“Sambatra ny olona izay mbola mahay midera, mankasitraka, sy tia ny namany izay soa sy ambony, fa mbola velona sy manan-kery ary mitombo ao aminy ny tsirin’ny fahasoavana sy ny fahamboniana”. Fakafakao sy tsikerao izany teniny izany.

D. Fanadihadiana Lahatsoratra

Efitra telon’ny fiainana!

Miefitrefitra ny fianam-dRaolombelona. Misy efitra voalohany, dia ilay itovizany amin’ny biby rehetra; dia izy teraka sy mitombo ary maty, mahare fahafinaretana na fijaliana amin’ny nofony, mampiasa ny zava-boahary hahasoa ny fianany. Ambaratonga ambany indrindra io amin’ny fiainan’olombelona: fiainana ara-batana, fiainana ara-pivelomana.

Efitra faharoa kosa, dia ilay iarahany amin’ny olombelona tahaka azy; dia izy mifanerasera sy mifampikasoka, ka mifankatia na mifankahala, mifamalifaly na mifanorisory. Ambaratonga ambonimbony kokoa io: fiainana araka ny fo, fiainana ara-pihavanana.

Ary efitra fahatelo farany, dia ilay ao anaty miankina amin’ny safidy sy ny finiavana tokana: dia izy mizaka ny tenany na ho tsara na ho ratsy, na ho mahitsy na ho meloka, eo anatrehan’ny eritseriny tsy azo salovanina. Ambaratonga ambony indrindra io: fianana ara-panahy, ara-pahamarinana.

R. P. Rahajarizafy (Filozofia Malagasy tak. 134)

Fanontaniana: Hadihadio io sombin-dahatsoratra io

Read More

Laza Adina Malagasy No 2 | Révision Baccalauréat 2018 à Madagascar

A. Fanontaninana

1. Tanisao ireo lohatenim-pizarana ao anatin’ny Boky “Vakivakim-piainana” nosoratan’i Iharilanto Patrick Andriamangatiana.

2. Milaza eva na dondo telo (03) nentin’ny Malagasy naneho ny aina.

B. Famakafakan-kevitra

Hoy ity mpandinika iray: “Mitarika ny olona hahay mitondra tena ny fananam-panahy, ary mampirindra ny fiainam-piaraha-monina ihany koa”. Fakafakao.

D. Fanadihadiana Lahatsoratra

Ianao!

Eny, ianao ilay poeta, izay mandany ron-doha,

Te hamboraka ny miafina sy milevina ao am-po

Ka mandrary soratsoratra hanana endrika milanto

Sy miezaka hampihaingo hanatratra irony kanto.

Eny ianao ilay poeta, voahosom-potaka mazana,

Sy lazaina ho mpandrongony sy mpandika ireo lalana

Ka matetika mamikitra tsy ho lavo na hianjera

Sy miezaka mirakitra an-takila ireo tsikera.

Eny ianao ilay poeta, tia sy miaro Tanindrazana

Tsy mitsitsy ranomainty mivandravandra, mihidy vazana,

Saro-piaro amin’ny tany, amin’ny teny sy ny zony:

“Ny fahafahanao ry Taniny no fahafahana ao am-pony”.

            Eny ianao ilay poeta, mitsikera ny fisiana,

            Eny ianao ilay mpitondra vatsim-po ho fifaliana.

Hery Rakotojaona in Sandatra, May 1990.

Hadihadio io tononkalo io.

Read More

Laza Adina Malagasy No 1 | Révision Baccalauréat 2018 à Madagascar

A. Fanontaninana

1. Avy aiza no iporan’ny tsiny araka ny fiheverana Malagasy?

2. Misy ambaratonga telo (03) ny fananam-panahy. Inona avy izy ireo?

B. Famakafakan-kevitra

Fomba fiteny ny hoe: “Ny manao soa tsy mahafaty fa ny ny manao ratsy enjehin’ny nataony”. Fakafakao.

Read More